Zorgvastgoed: beter goed gebruikt dan sluiten!
Ongeveer 1,5 jaar geleden heeft ActiZ een onderzoek onder zorgorganisaties gedaan naar het aantal verzorgingshuislocaties dat zou gaan sluiten. Nu is opnieuw gekeken hoe de stand van zaken is. Want wat is er in de praktijk gebeurd tot nu toe?
De reden dat verzorgingshuizen hun deuren zouden sluiten, was het feit dat mensen met een lage zorgvraag geen indicatie meer krijgen om naar een verzorgingshuis te verhuizen. Deze ontwikkeling is nog steeds gaande. ActiZ heeft een peilstok gebruikt om de stand van zaken rond leegstaande verzorgingshuizen in beeld te brengen. In de bijlage (pdf) zijn de conclusies opgesomd.
Voorkomen leegstand door ontwikkelen andere zorgconcepten
Belangrijke uitkomst uit de kwalitatieve analyse is dat zorgorganisaties die te maken krijgen met minder aanmeldingen van mensen met een lage zorgindicatie, veel moeite doen om het vastgoed dat zij in beheer hebben goed te gebruiken. Vaak wordt een woon-zorgaanbod gerealiseerd dat tegemoet komt aan de doelgroep in de directe omgeving. Dat kan betekenen dat het aanbod voor zwaardere, verpleeghuiszorg wordt uitgebreid. Dat kan ook om kortdurend verblijf gaan, bijvoorbeeld na een ziekenhuisopname. Op veel locaties worden nieuwe concepten van verzorgd wonen aangeboden. Bewoners huren er een woning en doen een beroep op thuiszorg en ondersteuning van de betreffende zorgorganisatie. Zo wordt ingespeeld op de behoefte aan een sociaal veilige woonomgeving, waarbij mensen eenvoudig van zorg en facilitaire diensten gebruik kunnen maken.
Richten op andere doelgroepen
Als de vraag naar wonen met zorg werkelijk afneemt, zien we in de praktijk ook ruimte ontstaan voor andere doelgroepen. Dat kan om studenten gaan, maar ook om mensen met een verblijfsvergunning die op de wachtlijst staan voor een woning.
Flexibiliteit zorgorganisaties voorkomt leegstand
De conclusie die we mogen trekken, is dat de flexibiliteit van zorgorganisaties om goed gebruik van hun vastgoed te waarborgen, groot is. Op een aantal plaatsen blijken er uiteindelijk geen toekomstige gebruiksmogelijkheden meer te zijn. Dat zijn de verzorgingshuizen die werkelijk leegkomen, tussen de 150 en 200 locaties. Een relatief laag aantal, als je het vergelijkt met de voorspellingen die eerder werden gedaan.
Financiële leegstand kost zorgorganisaties veel geld
Toch zijn de problemen groter dan ze op het eerste gezicht lijken. Denk aan de woon-zorgconcepten waarvoor een huur wordt gevraagd die de kosten niet dekt. Of aan een zorggebouw dat langjarig gehuurd wordt zonder opzegmogelijkheid, waar eigenlijk geen vraag meer voor is. Deze ‘financiële leegstand’ is minder zichtbaar dan lege etages of lege gebouwen, maar minstens net zo ernstig.
Financiële leegstand kost zorgorganisaties veel geld. Geld dat beter besteed zou kunnen worden aan het verbeteren van de gebouwkwaliteit, het binnenklimaat en het voldoen aan duurzaamheidseisen. Willen we de toekomstige kwaliteit van de huisvesting voor mensen die zorg nodig hebben waarborgen, dan is rendabele verhuur van zorgwoningen nodig. Deels komt dit uit de zorgsector zelf, in de vorm van nieuwe creatieve woon-zorgconcepten die minder kosten, deels kan een aantal randvoorwaarden in de verhuurregelgeving door de overheid op orde worden gebracht.
Vandaar dat ActiZ er al een hele tijd voor pleit om de exploitatie van verzorgingshuizen mogelijk te maken. Zie ook eerdere berichtgeving hierover.
Bron: www.actiz.nl
