De Wingerd in Leuven, België. Foto: Kenniscentrum Wonen-Zorg

De Wingerd in Leuven biedt moderne kleinschalige zorg

De Wingerd in Leuven is een nieuw woonzorgcentrum en één van de meest moderne Belgische varianten voor kleinschalig genormaliseerd wonen. Dit woon- en zorgcentrum werd integraal gebouwd volgens de principes van het 'Kleinschalig Genormaliseerd Wonen' met groepen van 8 tot maximaal 15 bewoners met dementie. Het is een vertaling van het streven van De Wingerd naar 'meer kwaliteit van leven' voor ouderen met dementie. 

Belevingsgerichte zorg

Rudiger de Belie, directeur van De Wingerd, beschrijft de visie als volgt: "We laten het zorgaanbod en de woonomgeving naadloos aansluiten op onze belevingsgerichte benadering: een herkenbare, huislijke en vertrouwde leefomgeving, vraaggestuurde zorg op maat, met het oog op het bevorderen van de autonomie, veiligheid en geborgenheid.

Transitie naar kleinschaligheid

De Wingerd bestaat uit acht groepswoningen voor acht personen, drie woningen voor vijftien bewoners en negen appartementen voor twee bewoners (waarvan één dementerend). Daarnaast zijn er ook plaatsen voor dagopvang, kort verblijfplaatsen, een lokaal dienstencentrum met restaurant en voorzieningen als een kapper, pedicure, manicure en het Expertisecentrum Dementie.
De kamers in de groepswoningen zijn voorzien van eigen sanitair (douche, toilet en wastafel). Een éénpersoonskamer is ongeveer 23 vierkante meter inclusief halletje en sanitaire ruimte. De appartementen voor echtparen zijn voorzien van één tweepersoons slaapkamer, een woonkamer met open keuken. De appartmenten zijn naar Nederlandse begrippen klein. Bij de appartementen is echter ook een gezamenlijke ruimte voor verblijf en eten (met keuken).
De Wingerd had bij voorkeur alleen groepswoningen voor acht bewoners gerealiseerd. Dat er toch ook enkele groepswoningen voor vijftien bewoners zijn gebouwd, heeft te maken met de Vlaamse regelgeving die (nog niet) afgestemd is op deze zorgvorm. In het ontwerp is al wel geanticipeerd op de wens om ook deze woningen op termijn in kleinere eenheden te kunnen splitsen.

Open sfeer

De Wingerd liet zich inspireren door Nederlandse voorbeelden, onder meer het Leo Polakhuis in Amsterdam en de domotica aldaar. Eén van de doelstellingen was om de bewegingsvrijheid van de bewoners zo groot mogelijk te houden zonder hun veiligheid in gevaar te brengen. Het complex maakt dan ook een zeer open indruk. Vanaf de straat loop je zo het terras van het Grand Café op en vandaar loop je zo het wooncomplex in. Dat gaat andersom dus ook. Voor de bewoners van het wooncomplex gaan de deuren echter in veiligheidszones al dan niet open via de domotica die in detectielussen bij deuren 'ziet'  wie er door de deur wil en 'weet'  wie er door de deur mág.

Domotica

Die domotica wordt per bewoner ingesteld en geeft mensen maximale bewegingsvrijheid binnen de grenzen van hun vermogen om zich veilig zelfstandig te bewegen. De verzorging kan zich via de telefoon voortdurend laten informeren over de bewegingen van hun cliënten. Bovendien zorgt het systeem voor het verlichten van gang en toilet als de bewoner in het donker het bed uitstapt en worden beweging en vallen gedetecteerd en aan de verzorging doorgeseind. Ook de zonneschermen kunnen automatisch bediend worden door de installatie.
Lachend vertelde De Belie hoe hij zelf kort voor de opening opgesloten was in een vleugel van het gebouw door het nog niet juist ingestelde systeem. Een oplettende voorbijganger zag hem op het raam kloppen en nam actie. Nu het goed is ingeregeld werkt het systeem tot tevredenheid van de gebruikers. Alleen de gevoeligheid van de detectielussen in de vloer is hier en daar nog voor verbetering vatbaar.

Integratie

De Wingerd staat aan de rand van een woonwijk. De Wingerd opent graag haar deuren voor de wijkbewoners. Zo kunnen zij in het grand café terecht voor een versnapering. De Belie vertelde hoe de buurt in bijeenkomsten is voorgelicht over de aard van het woonzorgcentrum en de bewoners. Een cursus hoe herken ik een persoon met dementie in mijn straat en wat moet ik dan doen heeft in de praktijk zijn vruchten al afgeworpen. Omdat er uitdrukkelijk voor is gekozen geen heggen of hekken om het terrein te plaatsen, kan een bewoner wel eens onbedoeld de wijk in lopen. De keer dat het gebeurde is de bewoner snel door de buurt gesignaleerd en terug naar het zorgcentrum begeleid.

Meer informatie

 

15-10-2009